Morele verwonding (Moral Injury)

Morele verwonding (Moral Injury)

Morele verwonding, of Moral Injury is een psychisch probleem die je kunt ontwikkelen wanneer je morele overtuigingen en verwachtingen geweld wordt aangedaan. Dit kan door je eigen of door andermans handelen. Hierdoor kun je diepgaande gevoelens van schuld en schaamte voelen. Daarnaast kun je je boos of verraden voelen. Tot slot kun je er moreel door in de war raken. Kortom, je mensbeeld is veranderd en je twijfelt over goed en kwaad.

Morele verwonding wordt omschreven als de psychologische, biologische en sociale impact van een schending van fundamentele morele overtuigingen en verwachtingen, waarbij de moreel verwonde persoon zowel het slachtoffer, de getuige als de dader kan zijn geweest, in ieder geval in eigen ogen.

Overlap met PTSS

Morele verwonding is iets anders dan posttraumatische stressstoornis (PTSS). Het sluit elkaar trouwens niet uit. Ze overlappen elkaar zelfs. PTSS ontwikkelt zich nadat je een feitelijke of dreigende dood, ernstige verwonding of seksueel geweld ervaart.  Of als je hier direct of indirect getuige van bent geweest. Hierdoor zijn je reacties vooral gerelateerd aan dreiging en angst, zoals gespannenheid en prikkelbaarheid. 

Bij een morele verwonding draait het expliciet om moreel conflict en hieraan gerelateerde morele emoties. Hierdoor voel je gevoelens van schuld, schaamte en boosheid. Morele uitdagingen kunnen je frustraties geven. Daarnaast kunnen morele schendingen met pijnlijke gevolgen je stress geven. Tot slot kunnen deze leiden tot zeer ernstige en aanhoudende problematiek.

Vergiffenis

Nog een verschil met PTSS is dat de moral injury niet als ‘medisch probleem’ is op te lossen. Je zult op zoek moeten gaan naar vergiffenis voor jezelf. Je zult met jezelf in het reine moeten komen. Ongewild kan het voorkomen, dat je jezelf wilt straffen voor wat je hebt meegemaakt. Denk hierbij aan het gebruik van (verdovende) middelen, overmatig hard werken, terecht komen in vechtpartijen. Je kunt jezelf al het gevoel van geluk gaan ontzeggen, omdat je vindt dat je een slecht mens bent. In het uiterste geval kan dit leiden tot zelfmoord. 

Een moreel trauma kan een vernietigende impact hebben op je leven. Zoek hulp als jij twijfelt. Dit begint bij je huisarts of als veteraan bij het veteranenloket. 

Wil je meer lezen over Moral Injury? Lees dan dit uitgebreide artikel in de Militaire Spectator