Genoegen nemen met minder en geluk vinden in kleine dingen. Belangrijke lessen die ik heb geleerd tijdens mijn gevecht met PTSS en onzichtbare verwondingen. Het is overal aanwezig; de druk om te presteren. In de mallemolen van alledag en de veeleisende wereld om ons heen wordt vaak de nadruk gelegd op het najagen van grote doelen, het bereiken van de top en het verzamelen van meer en mooiere spullen. Ik ben ermee opgehouden en ik vertel je hieronder waarom.
Om met een enorm cliché te beginnen: geluk is vaak te vinden in de kleine dingen van het leven. Geluk ligt in het waarderen van wat we hebben en niet in wat we missen. Dit besprak ik recentelijk met mijn behandelaar. Ik zat te filosoferen, dat ik ondanks al mijn vooruitgang nog zoveel zie om ‘winst te behalen’, op het gebied van zelfbeeld en zelfvertrouwen en ik zei er direct achteraan, dat het mij frustreert dat de stappen die ik maak nog maar zo klein zijn. Op dat moment ging mijn behandelaar glimlachend achterover zitten. “Erik, kijk eens waar je vandaan komt. Je hebt zo diep gezeten en nu wil je alleen maar meer, meer, meer. Gun jezelf eens de tijd om stil te staan en kijk naar wat je hebt. Zie niet alleen wat je niet hebt.”
Hij heeft gelijk. In mijn eerste boek sloot ik af met het inzicht dat ik bergopwaarts aan het klimmen was, en dat ik ondanks dat de top van de berg in nevelen gehuld was, niet zou stoppen totdat ik de top had bereikt. Daar kom ik van terug. Ik ben inmiddels aardig omhoog geklommen en ben beland op een prachtig plateau, vanwaar ik een mooi uitzicht heb. Ik zie nu hoe ver ik al ben gekomen en dat ik daar apetrots op mag zijn. Mijn spoken uit het verleden zijn in zekere zin een onverwachte leraar, die mij heeft geleerd dat ik maar weinig nodig heb om gelukkig(er) te kunnen zijn. Het leven draait om het vinden van vreugde en blijdschap in kleine momenten.
Ook dat besprak ik met mijn behandelaar. Opnieuw zakte hij onderuit in zijn stoel om glimlachend te zeggen: “Als je onderaan een trap staat, zie je alleen maar de treden die omhoog leiden en het al het werk dat er moet gebeuren om te klimmen. Zodra je op de eerste sport staat, kun je al naar beneden kijken en zien wat je hebt bereikt.” Hij heeft gelijk. (Oh, ik baal ervan om dat te zeggen, maar hij heeft gelijk. Hij heeft vaak gelijk, haha)
Een stapel ambities
Heel veel mensen stellen zich grote doelen in het leven voor – de ‘bergtoppen’ die ze willen bereiken. Dat is niet gek, het wordt met de paplepel ingegoten, dat je moet presteren. En als de paplepel niet genoeg is, dan is er nog de druk tegenwoordig vanuit social media om ‘het perfecte plaatje’ te leven. Nog voordat je goed en wel begonnen bent met leven, ligt er al een stapel ambities. Deze kunnen variëren van een succesvolle carrière, financiële welvaart tot het bereiken van enorme persoonlijke mijlpalen zoals een droomhuis, een luxe vakantie, of zelfs roem. Je kunt worden opgeslokt door je eigen zoektocht als je deze doelen zo intens nastreeft, dat je vermogen om van het hier en nu te genieten naar de achtergrond verdwijnt.
Het plateau van voldoening
Mentale problemen, zoals depressie en PTSS, hebben een geheim wapen. Ze hebben de kracht om je gruwelijk hard met de neus op de feiten te drukken. Je wordt geconfronteerd met onverwachte uitdagingen en ogenschijnlijk onoverkoombare moeilijkheden die je dwingen om je perspectief op het leven te heroverwegen en opnieuw te definiëren. Ik heb het ervaren. In plaats van altijd te streven naar de top van de berg, ontdekte ik het belang van mijzelf de tijd gunnen om op een plateau uit te rusten en van het uitzicht te genieten.
Waardering voor kleine dingen
Een van de belangrijkste lessen tijdens mijn herstel van PTSS, is de kunst van waardering voor de kleine dingen. Ik (en velen met mij) worden dagelijks geconfronteerd wordt met de complexiteit van PTSS-symptomen die maken dat de eenvoudige geneugten van het leven vaak over het hoofd worden gezien. En het zijn juist deze dingen die je kunnen helpen op je pad naar herstel. Als je je ogen opent en ze wil zien; een zonnige dag, een vriendelijk gebaar van een vreemdeling, of gewoon rustig ademhalen – deze momenten kunnen een diepgaand gevoel van vreugde en voldoening brengen.
Minimalisme en geluk
We hebben als mens de neiging om ons geluk uit vluchtigheid te putten. Wanneer je je slecht voelt, kun je een korte oplossing kiezen door jezelf vol te proppen met chocola (zei iemand chocola?) of een impulsaankoop te doen. Dit geeft een kort geluksmomentje, maar ebt ook snel weer weg. De echte oplossing ligt dieper in het brein. In het besef dat materiële bezittingen en overmatige consumptie niet de bronnen van blijvend geluk zijn. In plaats daarvan heb ik geleerd dat minder hebben, maar meer waarderen, een krachtige weg naar tevredenheid kan zijn. Het gaat niet om het verzamelen van zoveel mogelijk mooie bezittingen, maar om het verzamelen van herinneringen en het waarderen van de mensen om mij heen.
Op weg
PTSS en andere mentale problemen kunnen van jouw levenspad een pijnlijke en uitdagende reis maken. Voor mij zijn ze ook een wake-up call geweest. Het heeft mij geleerd dat (echt) geluk niet ver weg is, op die top van de denkbeeldige berg. Nee, geluk is juist vaak te vinden in de kleinste dingen, in het waarderen van wat we hebben en in het leven in het hier en nu.
Ik hoop dat anderen mogen ervaren wat ik nu voel. Ik jaag geen zelf opgelegde grote doelen maar na, maar ik streef naar een leven waarin ik geniet van de momenten van rust, terwijl ik op mijn eigen plateau op de berg zit. Waar ik trots mag zijn op hoe ver ik ben gekomen, waar ik de kleine dingen koester. Ik heb geleerd om tevreden te zijn met wat ik heb en dat ik als mens maar weinig nodig heb om echt gelukkig te zijn.
Liefs, Erik❤️